Ja, die tweestrijd zal ten koste gaan van de globalisering van de wereld. Dat paste heel duidelijk in het denken van ex-president Trump van de VS en president Poetin van Rusland: de wereld opdelen in kampen, het democratische Westen, het communisme en Azië. De Russische intellectueel Aleksandr Doegin, die bekend staat als Poetin-fluisteraar, pleitte hier al voor eind vorige eeuw. Zo knetter opzienbarend is de gedachtegang van Fink dus niet, maar het is wel zinvol om ons scherp te houden.

Het einde van de globalisering was al merkbaar op internet. Diverse landen hadden al firewalls opgebouwd tegen het riool van de sociale media, het verdwijnen van het verschil tussen feitelijke en door marketing gedreven informatie en onderwerpen als wapens en seksuele intolerantie. Microsoft heeft daar goed op ingespeeld met de beperkingen van de browser in sommige landen en de opslaglocaties van cloud computing. Zo wordt bijvoorbeeld de browser Edge in China omgeleid naar wat in China mag.

Alleen moeten beleggers zich niet door dit alles laten leiden. Het zijn deze of andere obstakels naar rendement. Beleggen is nooit eenvoudig geweest.

Eddy Schekman

Het probleem dat Fink beschrijft is echter al ontstaan vóór de pandemie en de Russische inval in Oekraïne. Daarbij staat ongetwijfeld de groeiende economische en politieke kracht van China en het daarbij horende communisme.

Wereldwijd leveren meer mensen in in een communistische of autocratische maatschappij dan in een democratische. De politieke en economische positie van die maatschappijen neemt toe. Dat leidt tot tal van tweedelingen. China zoekt de kracht bij zichzelf terwijl de VS als aanvoerder van het Westen het communisme als vijand beschuldigt: oeps, moeten we bestrijden. China is gericht op de toekomst en het Westen meer op behoud; het is bijna het verhaal van groei versus waarde.

Hij heeft gelijk. Alles begint als los zand aan elkaar te hangen. Zelfs zinvolle waardeberekeningen van aandelen worden nog nauwelijks gemaakt. Het wordt allemaal heel simpel. Een hoge waardering wijst op groei en tegenvallende cijfers leiden tot een forse koerscorrectie. Waarde is belangrijk, vooral de minder zichtbare als bijvoorbeeld de boekwaardes versus de koers.

Alleen willen beleggers niet echt naar waarde kijken. Misschien is het vanwege de angst. Veel studies van economen, fondsmanagers en strategen zijn negatief. De angst voor een recessie neemt toe. Centrale banken zijn daar nog niet klaar voor, omdat zij onvoldoende ruimte hebben om de rente te kunnen verlagen om de economie een impuls te geven. Kiezen voor waarde betekent het ontkennen van groei.