Wat als de oorlog stopt?
De oorlog in Oekraïne is een aanjager geweest van veel economische problemen. Maar wat als die oorlog morgen stopt? Dat zou volgens de drie zeker geen signaal zijn dat alle problemen voorbij zijn. Mujagić: “De energiecrisis is dan niet ineens opgelost. En de centrale banken waren vóór de oorlog al bezig met het bijdrukken van geld. We gaan naar een omgeving waarin inflatie zal dalen, maar nog steeds iets te hoog zal zijn. Kijk naar de stijgende lonen en prijzen van grondstoffen. Dat stopt niet als die oorlog morgen stopt. Er is één voordeel als het stopt: dan zal de onzekerheid op de financiële markten minder worden.”
Zo sloot het panel toch nog met een positief tintje af.
Loon-prijsspiraal
Hoe groot is het risico voor een loon-prijsspiraal? De Groot: “Het risico is aanwezig. In Amerika zie je dat effect momenteel duidelijk, in Europa is dat beeld genuanceerder. Je ziet wel loonakkoorden die flink aan de bovenkant zitten. Dat geeft wel het beeld weer van waar we naartoe gaan.”
Colijn: “Ik vind het opvallend hoe weinig lonen gestegen zijn. Ik zie eerder de reële loongroei achteruitgaan.”
Einde renteverhogingen in zicht
Volgens Mujagić moeten we in 2023 zeker ook gaan letten op de ‘woorden en daden’ van de centrale banken. “De centrale banken zijn nog steeds bezig met het verhogen van de rente, maar als je tussen de regels leest is het einde van de cyclus van renteverhogingen wel in zicht. Volgend jaar gaan de inflatiecijfers weer dalen, dat is een rekenkundig gegeven. Als die daling doorzet, dan opent dit de deuren om te stoppen met renteverhogingen. Dan kan het zomaar zijn dat de eerste centrale banken zo rond Kerst 2023 hun rente weer gaan verlagen.”
De vraag is wel hoe snel de inflatie volgend jaar gaat dalen. De Groot: “Dit proces zal minder normaal zijn dan anders. Volgend jaar zullen we bijvoorbeeld minder goeie oogsten krijgen, vanwege de afbouw van fertilizers. Daarmee wordt inflatie juist meer structureel. We blijven dan een aantal jaren nog een hoge inflatie krijgen. Dat is overigens niet slecht voor beleggers.”
Wat is de rol van de overheid? “Tijdens de coronacrisis is de geldkoffer opengegaan; dat zal nu ook het geval zijn”, aldus De Groot. Mujagić is het daarmee eens: “Anders dan vroeger is het opkopen van staatsobligaties nu een standaardinstrument geworden. Het bijdrukken van geld door centrale banken gaat ook gewoon door.”
Wat als de oorlog stopt?
“Een hoge inflatie is overigens niet slecht voor beleggers”
Beleggers worden dit jaar niet heel vrolijk van hun resultaten, niet in de laatste plaats vanwege de economische omstandigheden. We hebben te maken met oorlog, stijgende inflatie, een energiecrisis en renteverhogingen van centrale banken. Maar staat beleggers nog meer te wachten in 2023? Tijdens de BeleggersFair gaf een panel van economen daarop hun visie. Het panel bestond uit Elwin de Groot (hoofd macrostrategie bij Rabobank), Bert Colijn (senior econoom bij ING) en Edin Mujagić (hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer).
Het wordt de komende maanden moeilijk om een recessie te vermijden, stellen de drie. “Het lijkt erop dat we met een milde recessie beginnen, maar de vraag is: hoe diep gaat die worden”, stelt Colijn. “Dat is afhankelijk van een aantal factoren: gaan we nog veel faillissementen zien? En hoe verloopt de energiecrisis in Europa? We kunnen ook Gerrit Hiemstra om advies vragen, want hoe kouder de winter gaat worden, hoe meer last we daarvan zullen ondervinden.” De Groot vult aan: “We moeten er rekening mee houden dat de hoeveelheid gas beperkt zal zijn. Er is onvoldoende aanbod. Bovendien gaat de productie verder afschalen. Je ziet dit al gebeuren in de sectoren aluminium en fertilizers (meststoffen).”
De inflatie gaan volgend jaar dalen, maar blijft hoog. Tegelijkertijd is het einde van de cyclus van renteverhogingen in zicht. Dat blijkt tijdens het macro-panel op de BeleggersFair.
plenair
Hoe diep wordt de recessie?
Vraag het weerman Gerrit Hiemstra
Wat als de oorlog stopt?
“Een hoge inflatie is overigens niet slecht voor beleggers”
Wat als de oorlog stopt?
De oorlog in Oekraïne is een aanjager geweest van veel economische problemen. Maar wat als die oorlog morgen stopt? Dat zou volgens de drie zeker geen signaal zijn dat alle problemen voorbij zijn. Mujagić: “De energiecrisis is dan niet ineens opgelost. En de centrale banken waren vóór de oorlog al bezig met het bijdrukken van geld. We gaan naar een omgeving waarin inflatie zal dalen, maar nog steeds iets te hoog zal zijn. Kijk naar de stijgende lonen en prijzen van grondstoffen. Dat stopt niet als die oorlog morgen stopt. Er is één voordeel als het stopt: dan zal de onzekerheid op de financiële markten minder worden.”
Zo sloot het panel toch nog met een positief tintje af.
Loon-prijsspiraal
Hoe groot is het risico voor een loon-prijsspiraal? De Groot: “Het risico is aanwezig. In Amerika zie je dat effect momenteel duidelijk, in Europa is dat beeld genuanceerder. Je ziet wel loonakkoorden die flink aan de bovenkant zitten. Dat geeft wel het beeld weer van waar we naartoe gaan.”
Colijn: “Ik vind het opvallend hoe weinig lonen gestegen zijn. Ik zie eerder de reële loongroei achteruitgaan.”
Einde renteverhogingen in zicht
Volgens Mujagić moeten we in 2023 zeker ook gaan letten op de ‘woorden en daden’ van de centrale banken. “De centrale banken zijn nog steeds bezig met het verhogen van de rente, maar als je tussen de regels leest is het einde van de cyclus van renteverhogingen wel in zicht. Volgend jaar gaan de inflatiecijfers weer dalen, dat is een rekenkundig gegeven. Als die daling doorzet, dan opent dit de deuren om te stoppen met renteverhogingen. Dan kan het zomaar zijn dat de eerste centrale banken zo rond Kerst 2023 hun rente weer gaan verlagen.”
De vraag is wel hoe snel de inflatie volgend jaar gaat dalen. De Groot: “Dit proces zal minder normaal zijn dan anders. Volgend jaar zullen we bijvoorbeeld minder goeie oogsten krijgen, vanwege de afbouw van fertilizers. Daarmee wordt inflatie juist meer structureel. We blijven dan een aantal jaren nog een hoge inflatie krijgen. Dat is overigens niet slecht voor beleggers.”
Wat is de rol van de overheid? “Tijdens de coronacrisis is de geldkoffer opengegaan; dat zal nu ook het geval zijn”, aldus De Groot. Mujagić is het daarmee eens: “Anders dan vroeger is het opkopen van staatsobligaties nu een standaardinstrument geworden. Het bijdrukken van geld door centrale banken gaat ook gewoon door.”
Beleggers worden dit jaar niet heel vrolijk van hun resultaten, niet in de laatste plaats vanwege de economische omstandigheden. We hebben te maken met oorlog, stijgende inflatie, een energiecrisis en renteverhogingen van centrale banken. Maar staat beleggers nog meer te wachten in 2023? Tijdens de BeleggersFair gaf een panel van economen daarop hun visie. Het panel bestond uit Elwin de Groot (hoofd macrostrategie bij Rabobank), Bert Colijn (senior econoom bij ING) en Edin Mujagić (hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer).
Het wordt de komende maanden moeilijk om een recessie te vermijden, stellen de drie. “Het lijkt erop dat we met een milde recessie beginnen, maar de vraag is: hoe diep gaat die worden”, stelt Colijn. “Dat is afhankelijk van een aantal factoren: gaan we nog veel faillissementen zien? En hoe verloopt de energiecrisis in Europa? We kunnen ook Gerrit Hiemstra om advies vragen, want hoe kouder de winter gaat worden, hoe meer last we daarvan zullen ondervinden.” De Groot vult aan: “We moeten er rekening mee houden dat de hoeveelheid gas beperkt zal zijn. Er is onvoldoende aanbod. Bovendien gaat de productie verder afschalen. Je ziet dit al gebeuren in de sectoren aluminium en fertilizers (meststoffen).”
De inflatie gaan volgend jaar dalen, maar blijft hoog. Tegelijkertijd is het einde van de cyclus van renteverhogingen in zicht. Dat blijkt tijdens het macro-panel op de BeleggersFair.
Vraag het weerman Gerrit Hiemstra
Hoe diep wordt de recessie?
Plenair
